Multimedialna BAZA DANYCH

Dzieje Uniwersytetu > Doktorzy Honoris Causa > Nowak-Jeziorański

Nowak-Jeziorański

Doktorzy Honoris Causa

Jan Nowak-Jeziorański

(1914-2005)
dziennikarz, publicysta, pisarz, polityk,
dyrektor sekcji polskiej Radia Wolna Europa w Monachium

6 maja 1998 – uchwała Senatu UWr
14 czerwca 1999 – uroczysta promocja
promotor: prof. Janusz Degler

Jan Nowak-Jeziorański urodził się 2 października 1914 w Berlinie (zmarł 20 stycznia 2005 r. w Warszawie). Studiował ekonomię na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (1932-1936). Na tej uczelni był starszym asystentem w katedrze ekonomii (1936). W czasie kampanii wrześniowej 1939 r. dostał się do niewoli, z której zbiegł. Od 1940 r. działał w podziemiu, od 1941 r. w Związku Walki Zbrojnej (przemianowanego w 1942 na Armię Krajową) Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej. Brał udział w Akcji "N", zakonspirowanej komórce rozprowadzającej materiały propagandowe, których celem było obniżenie morale żołnierzy niemieckich. W latach 1943-1945 kurier i emisariusz Komendanta Głównego Armii Krajowej do rządu polskiego w Londynie. Przed wybuchem powstania warszawskiego przedostał się do Warszawy.
Po wojnie osiedlił się w Londynie, związał się z ugrupowaniem Niepodległość i Demokracja, a w latach 1948-1952 pracował w polskiej sekcji Radia BBC. Od 1949 współpracował z radiem Wolna Europa, w latach 1952-1976 pełnił funkcję dyrektora polskiej sekcji Radia Wolna Europa w Monachium. Szczególną uwagę zwracał na zorganizowanie szybkiej i rzetelnej informacji o sytuacji w Polsce, walcząc w ten sposób przeciwko cenzurze i monopolowi informacyjnemu władz PRL. W 1975 r., po przejściu na emeryturę, przeniósł się z Monachium do USA, zaangażował się w życie Polonii, zwłaszcza w prace Kongresu Polonii Amerykańskiej i został doradcą do spraw Europy Wschodniej w amerykańskim Departamencie Stanu. Po roku 1989 często przebywał w Polsce, stając się nieformalnym łącznikiem między polskim i amerykańskim światem politycznym.

W połowie lat 90-tych Jan Nowak-Jeziorański nawiązał ścisłe kontakty z Zakładem Narodowym im. Ossolińskich we Wrocławiu. Od 1996 r. był członkiem Rady Kuratorów tego Zakładu, a w 1998 przekazał Ossolineum bogate zbiory archiwalne, prywatne, jak i sekcji polskiej Radia Wolna Europa. W 2002 roku powrócił na stałe do Polski i zamieszkał w Warszawie.

Zobacz również: