Multimedialna BAZA DANYCH
Zbiory etnograficzne i orientalistyka

Kolekcje Uniwersyteckie > Etnografia

Zbiory etnograficzne i orientalistyka

Rozwój gospodarczy Niemiec w 2 połowie XIX w., a szczególne wygrana wojna z Francją i zjednoczenie w 1871 roku, wzbudziły kolonialne aspiracje nowo utworzonego Cesarstwa Niemieckiego. Ich efektem była, choć spóźniona, ekspansja kolonialna w obszarze Afryki i Oceanii, i w mniejszym stopniu Azji.
W efekcie na przełomie XIX i XX wieku Cesarstwo Niemieckie stało się posiadaczem szeregu kolonii:

  • w Azji:
    Qingdao, przylądek Jiaozhou

  • w Afryce:
    Niemiecka Afryka Wschodnia, Niemiecka Afryka Południowo-Zachodnia, Sułtanat Witu, Togoland, Kamerun Niemiecki, Neukamerun

  • na Oceanie Spokojnym:
    Samoa Niemieckie, Nowa Gwinea Niemiecka, Ziemia Cesarza Wilhelma, Archipelag Bismarcka, Bougainville, Niemieckie Wyspy Salomona, Mariany, Wyspy Marshalla, Palau, Karoliny, Nauru

W ślad za kolonizacją i gospodarczą ekspansją niemieckich przedsiębiorców ruszyli badacze, często towarzyszący kolonialnym ekspedycjom. Pokłosiem ich działań była bogata kolekcja etnologiczna znajdująca się w zbiorach przedwojennego Uniwersytetu Wrocławskiego, złożona głównie z obiektów pochodzących z wysp Oceanii, Australii i Afryki.
Po wojnie zasadnicza część tej kolekcji, wraz z dokumentacją, została przekazana do Warszawy i obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Azji i Pacyfiku. Na Uniwersytecie Wrocławskim pozostała część zespołu, która służyła jako pomoc naukowa dla studentów etnologii.

 


Wśród uczelnianych kolekcji naukowych związanych z różnymi instytutami i katedrami uniwersyteckimi znajduje się spuścizna związanych z Alfredem Hillebrandtem (1853-1927), filologiem klasycznym, profesorem języków porównawczych na Uniwersytecie Wrocławskim, rektorem w kadencjach 1901/02 i 1910/11. Będąc autorem około 50 dzieł na temat starożytnej kultury Indii, stał się jednym z największych znawców sanskrytu i kultur Wschodu.

Jego najbardziej znane dzieła to:

  • Ueber die Göttin Aditi, 1876.
  • Varuna und Mitra. Ein Beitrag zur Exegese des Veda, 1877.
  • Das altindische Neu- und Vollmondsopfer in seiner einfachsten Form.
    Jena 1879.
  • Alt-Indien: Kulturgeschichtliche Skizzen, 1899.
  • Vedische Mythologie, 1902.

Po profesorze Hillebrandtcie w zbiorach Uniwersytetu pozostał bogaty i bardzo specjalistyczny księgozbiór z dziedziny językoznawstwa porównawczego i sanskrytu. W kolekcji tej oprócz prac, będących naukowymi opracowaniami, znajdują się również oryginalne zabytki piśmiennictwa z obszaru Indii i krajów sąsiednich. Uzupełnieniem księgozbioru Hillebrandta są również zabytki kultury materialnej starożytnych Indii, będące poniekąd ilustracją jego pracy z 1885 roku Vedachrestomathie, poświęconej zabytkom religijnym.

W omawianej kolekcji znajdują się m.in. wolnostojące tradycyjne stupy o niewielkich rozmiarach, które będąc najprostszym typem buddyjskiej budowli sakralnej, pełniły funkcje relikwiarzy oraz zespół małych figurek terakotowych ilustrujących zajęcia i profesje przedstawicieli różnych kast społecznych.

Afryka

001. Sztylet
002. Nóż w pochwie
003. Nóż o potrójnym ostrzu
004. Miecz w pochwie
005. Jatagan
006. Miecz
007. Sztylet
008. Miecz
009. Sztylet
010. Sztylet
011. Miecz
012. Miecz
013. Dzida
014. Dzida
015. Dzida
016. Dzida
017. Dzida
018. Dzida
019. Łuk z rogu
020. Łuk drewniany
021. Laska wodza
022. Laska wodza
023. Tarcza drewniana
024. Tarcza skórzana
025. Tarcza skórzana
026. Stołek
027. Talerz
028. Talerz
29. Talerz
030. Instrument muzyczny
031. Naczynie
032. Kopaczka
033. Czółenko włókiennicze
034. Naczynie ceramiczne
035. Kołczan
036. Strzała
037. Kołczan
038. Strzała
039. Bęben
040. Bęben klepsydrowy
041. Siekierka
042. Kopaczka

Australia

001. Tarcza owalna
002. Bumerang
003. Bumerang
004. Bumerang
005. Bumerang
006. Bumerang
007. Bumerang
008. Miotacz do oszczepów
009. Maczuga
010. Maczuga
011. Maczuga
012. Maczuga
013. Niecka
014. Koszyczek
015. Koszyczek
016. Ozdoba głowy
017. Ozdoba głowy
018. Ozdoba głowy
019. Bransoletka
020. Ozdoba z piór
021. Maczuga

Europa

001. Harpun
002. Rzeźba totemiczna
003. Kapelusz pasterski
004. Pas pasterski
005. Wędka
006. Naczynie

Oceania

001. Komplet ozdób ceremonialnych
001. Ozdobny plastron
002. Naszyjnik
003. Korale z muszli
004. Szpila do włosów
005. Pektorał ozdobny
006. Naramiennik ozdobny
007. Grzebień ozdobny
008. Podpórka pod głowę
009. Maska ceremonialna
010. Tarcza drewniana
011. Misa
012. Wiersza
013. Maska ceremonialna
014. Wachlarz pleciony
015. Wachlarz pleciony
016. Siatka
017. Ozdoba dziobowa łodzi
018. Ozdoba dziobowa łodzi
019. Wachlarz
020. Głowa męska
021. Głowa kobieca
022. Kapelusz
023. Wiosło
024. Wiosło
025. Harpun
026. Dzida
027. Dzida
028. Harpun
029. Harpun
030. Dzida
031. Laska ceremonialna / berło
032. Dzida
033. Harpun
034. Oszczep
035. Harpun
036. Dzida
037. Dzida
038. Dzida
039. Harpun
40. Oszczep
041. Oszczep
042. Harpun
043. Harpun
044. Harpun
045. Oszczep
046. Łuk
047. Łuk duży
048. Tarcza
049. Ażurowa lampa
050. Figura siedzącego Buddy
051. Pływak
052. Tkanina
053. Tkanina
054. Kilim
055. Grzebień
056. Pas
057. Maska
058. Naczynie

Orientalistyka

01. Prof. Alfred Hillebrandt
02. Stupa buddyjska
03. Stupa buddyjska
04. Część stupy buddyjskiej
05. Dolna część stupy buddyjskiej
06. Dolna część stupy buddyjskiej
07. Zwieńczenie stupy buddyjskiej
08. Wyznawca dżinizmu
09. Rybak z koszem
10. Sprzedawca owoców
11. Wytwórca powrozów
12. Kobieta z chustą
13. Sikh
14. Garbarz skór