Doktorzy Honoris Causa

Javier Solana

(ur. 1942)
polityk, dyplomata, fizyk, profesor Uniwersytetu Compultese w Madrycie

2 lipca 2003 – uchwała Senatu UWr
2 października 2003 – uroczysta promocja
promotor: prof. Teresa Łoś-Nowak

Francisco Javier Solana Madariaga urodził się 14 lipca 1942 r. w Madrycie. Ukończył studia w zakresie fizyki na Uniwersytecie Complutense w Madrycie (1965). Po ukończeniu studiów kontynuował naukę na uczelniach holenderskich i brytyjskich, zaś w latach 1965−1970, dzięki stypendium Fundacji Fulbrighta, na kilku uniwersytetach amerykańskich. W 1970 r. uzyskał stopień naukowy doktora fizyki na Uniwersytecie Stanowym w Wirginii. W roku 1971powrócił do Hiszpanii i został zatrudniony na stanowisku docenta w nowo utworzonym Uniwersytecie Autonomicznym w Madrycie. W 1973 roku powierzono mu Katedrę Fizyki Ciała Stałego na Uniwersytecie Complutense, gdzie w 1975 został profesorem. Prowadził wówczas intensywne badania naukowe, zajął się zagadnieniami pola powierzchni, w szczególności wzbudzeń elementarnych układów w stanie nadciekłym.

Javier Solana umiejętnie łączył pracę naukową z działalnością społeczno-polityczną, w szczególności polityką międzynarodową. Już w latach studenckich zaangażował się w opozycyjną działalność polityczną. Był organizatorem forum opozycji studenckiej zw. Tygodniem Odnowy Uniwersyteckiej, za co w 1963 r. został ukarany naganą przez władze uczelni. W 1964 wstąpił do Hiszpańskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej (PSOE), działającej nielegalnie. W trakcie pracy w szeregach młodzieży socjalistycznej zaprzyjaźnia się z Filipe Gonzalezem Marquezem, który po objęciu w 1974 r. funkcji sekretarza generalnego partii czyni go swoim najbliższym współpracownikiem. Jeszcze w tym samym roku reprezentuje partię na forum utworzonego wówczas sojuszu ugrupowań demokratycznych pod nazwą Platforma (później Platajunta). W 1976 r. podczas XXVII Kongresu PSOE w Madrycie, zostaje wybrany na sekretarza do spraw organizacji i prasy Komitetu Wykonawczego partii. W 1977 roku jako jeden z liderów PSOE, został wybrany w okręgu madryckim na posła do Zgromadzenia Konstytucyjnego. Pozostał nim bez przerwy do 1995 roku.

W 1982 r. Javier Solana rozpoczyna karierę rządową. Kolejno jest ministrem kultury (1982-1988), rzecznikiem rządu (1985-1988), ministrem edukacji (1988-1992) oraz ministrem spraw zagranicznych (1992-1995). W okresie pracy na stanowiskach ministerialnych dał się poznać jako człowiek dialogu, dobry organizator i zwolennik kompromisów. Stawał się osobą znaną i cenioną na arenie międzynarodowej. 5 grudnia 1995 r. został formalnie mianowany na stanowisko sekretarza generalnego NATO (funkcję tą piastował do 1999 roku). J. Solana dał się poznać jako niestrudzony i cichy mediator, szczególnie podczas prowadzonych w latach 1996-1997 trudnych negocjacjach z Rosją, kiedy to zaproponowano Kremlowi specjalny system współpracy i konsultacji w zamian za akceptację wstąpienia do Sojuszu państw Europy Środkowej i Wschodniej. Układ o Wzajemnych Stosunkach, Współpracy i Bezpieczeństwie pomiędzy NATO a Rosją, który był osobiście negocjowany przez Javiera Solanę, został podpisany w Paryżu 27 maja 1997 roku. Po wygaśnięciu mandatu sekretarza generalnego NATO został wysokim przedstawicielem UE ds. wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, a następnie sekretarzem generalnym Unii Zachodnioeuropejskiej.