Doktorzy Honoris Causa

Andrzej Stelmachowski

(1925-2009)
prawnik cywilista, polityk, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego i Uniwersytetu Warszawskiego

24 listopada 2004 – uchwała Senatu UWr
30 września 2005 – uroczysta promocja
promotor: prof. Edward Gniewek

Andrzej Stelmachowski urodził się 28 stycznia 1925 r. w Poznaniu (zm. 6 kwietnia 2009 r.w Warszawie). Studia prawnicze rozpoczął w 1943 r. na podziemnym Uniwersytecie Warszawskim, ukończył je w 1947 r. na Uniwersytecie Poznańskim. Na tej uczelni rozpoczął karierę zawodową, a w 1950 r. uzyskał stopień doktora nauk prawnych. Następnie przeniósł się na Uniwersytet Warszawski, gdzie uzyskał stopień kandydata nauk (1956) i z początkiem 1958 r. został docentem. W 1962 r. został przeniesiony do Wrocławia i powołany na stanowisko profesora nadzwyczajnego na Uniwersytecie Wrocławskim. W 1969 r. powrócił na Uniwersytet Warszawski, w 1973 r. uzyskał tytuł profesora zwyczajnego. Od 1970 r. prowadził również działalność dydaktyczną w ówczesnej filli UW w Białymstoku, gdzie w latach 1975-1981 pełnił funkcję dziekana Wydziału Administracyjno- Ekonomicznego. Przez wiele lat wykładał również na Uniwersytecie im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

Działalność naukową łaczył z działałnością polityczną, społeczną i publiczną. W początkach swej aktywności zawodowej angażował się w pracę resortu sprawiedliwości. Z sądownictwem związał się już w Poznaniu, następnie był sędzią Sądu Powiatowego w Warszawie. W 1951 r. zrzekł się stanowiska sędziego, a po zmianach politycznych w 1956 r. powrócił do sądownictwa  jako członek Biura Orzecznictwa Sądu Najwyższego. W 1959 r. został oddelegowany do Ministerstwa Sprawiedliwości. Będąc osobą znaną z niezależnych i opozycyjnych poglądów, został zaproszony w sierpniu 1980 r. do Gdańska, gdzie był doradcą Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej. Od tego momentu związany był z ruchem "Solidarność", pełniąc funkcję doradcy Lecha Wałęsy i kierowniczych gremiów NSZZ "Solidarność". Należał do twórców i uczestników obrad Okrągłego Stołu. W pierwszych wolnych wyborach został wybrany w 1989 r. do Senatu RP i objął stanowisko marszałka Senatu (1989-1991). W rządzie Jana Olszewskiego pełnił funkcję ministra edukacji narodowej (1991-1992).

Zainteresowania naukowe prof. Andrzeja Stelmachowskiego obejmują prawo cywilne, prawo rodzinne, prawo gospodarcze oraz prawo rolne. Profesor nie stroni od dociekań naukowych dotyczących "styków" prawa prywatnego i prawa publicznego. We wszystkich dziedzinach osiągnął znakomite i doceniane rezultaty badawcze. Szczególne są osiągnięcia i zasługi Profesora na niwie prawa rolnego. Profesor jest twórcą własnej, uznanej w Polsce i świecie szkoły prawa rolnego. W ciągu 50. lat wyodrębniania się prawa rolnego, z prawa administracyjnego oraz cywilnego, prawo to stało się nową gałęzią. Profesor określił jego przedmiot i zakres oraz opracował podstawowe konstrukcje prawnorolne.