Doktorzy Honoris Causa

Adam Bielański

(ur. 1912)
chemik, profesor Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie
i Uniwersytetu Jagiellońskiego

20 grudnia 2000 – uchwała Senatu UWr
28 lutego 2001 – uroczysta promocja
promotor: prof. Józef Ziółkowski

Adam Bielański urodził się 14 grudnia 1912 r. w Krakowie. Studia chemiczne rozpoczął w 1931 r. na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 1936 r. uzyskał dyplom magistra filozofii w zakresie chemii i w tym samym roku został asystentem w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. W okresie II wojny światowej i okupacji przebywał w Krakowie, pracował w Miejskiej Pracowni Chemicznej jako chemik analityk i przygotowywał dysertację doktorską na tajnym Uniwersytecie Jagiellońskim. Obrona pracy doktorskiej odbyła się w warunkach konspiracji w roku 1944, a promocja doktorska przeprowadzona została w kwietniu 1945 r. W latach 1945-1950 był starszym asystentem, a następnie adiunktem w Katedrze Chemii Fizycznej Akademii Górniczo-Hutniczej. W 1950 r. powołany został na stanowisko zastępcy profesora, objął Katedrę Chemii Nieorganicznej na Wydziale Mineralnym AGH (przekształconym w Wydział Ceramiczny) i prowadził wykłady z chemii nieorganicznej oraz chemii fizycznej. W 1951 r., po wejściu w życie ustawy znoszącej w Polsce stopień naukowy doktora habilitowanego, przerwano, już po kolokwium, jego przewód habilitacyjny. W 1955 r. został profesorem nadzwyczajnym, a w 1962 profesorem zwyczajnym. W latach 1952-1955 był prorektorem AGH, pracował dodatkowo w Instytucie Chemii Fizycznej PAN (1955-1962). W 1964 r. przeniósł się na Uniwersytet Jagielloński, gdzie wykładał chemię ogólną i chemię nieorganiczną, kierował Katedrą Chemii Nieorganicznej (1964-1968), był dyrektorem Instytutu Chemii (1968-1972) oraz prorektorem uczelni (1966-1968). Po przejściu na emeryturę w roku 1983 podjął pracę w Instytucie Katalizy i Fizykochemii Powierzchni PAN w Krakowie.
Członek Polskiej Akademii Nauk (korespondent od 1965, rzeczywisty od 1973), przewodniczący Komitetu Nauk Chemicznych PAN (1966-1977), członek prezydium PAN (1977-1989), wiceprezes PAN oraz przewodniczący Oddziału PAN w Krakowie w latach 1990-1995. Członek Polskiej Akademii Umiejętności (czynny od 1990 r.), prezes PAU w latach 1990-1994. Należy także do Polskiego i Kieleckiego Towarzystwa Chemicznego. Prof. A. Bielański jest członkiem rad naukowych wielu instytutów badawczych m.in. Instytutu Katalizy i Fizykochemii Powierzchni PAN oraz Instytutu Metalurgii i Inżynierii Materiałowej PAN.
Zainteresowania naukowe prof. Adama Bielańskiego obejmują przede wszystkim badania procesów elektronowych zachodzących na powierzchni tlenków półprzewodzących podczas przebiegu reakcji katalitycznych oraz procesów chemisorpcji, badania nad fizykochemią mieszanych katalizatorów tlenkowych, nad zachowaniem się cząsteczek reagentów zaadsorbowanych na powierzchni katalizatorów zeolitowych i tlenkowych, nad fizykochemicznymi i katalitycznymi własnościami heteropolikwasów.