Astronomia

Sfera armiralna

Sfera Armilarna to historyczny przyrząd astronomiczny, używany od starożytności do XVI wieku, będący modelem sfery niebieskiej. Służył do wyznaczania współrzędnych niebieskich, rektascensji i deklinacji. Składał się z połączonych pierścieni z podziałkami kątowymi i pozwalał na odczytanie współrzędnych równikowych i ekliptycznych.

Sfera Armilarna była najbardziej skomplikowanym narzędziem obserwacyjnym Mikołaja Kopernika Służyła do wyznaczania położeń na niebie Księżyca i planet. Przyrząd składa się z sześciu koncentrycznych obręczy drewnianych, zaopatrzonych w podziałki kątowe i przezierniki. Pierwszą zewnętrzną obręcz ustawia się nieruchomo na słupie w płaszczyźnie południka. Inne zaś przedstawiają ekliptykę, równik, koło godzinne i południki. Przy pomocy tego instrumentu można wyznaczyć szerokość i długość ekliptyczną obserwowanego ciała niebieskiego.

W zbiorach Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego znajduje się instrument niemieckiego wytwórcy Jeniga z 1797 roku.