Multimedialna BAZA DANYCH

Kolekcje Uniwersyteckie > Astronomia > Kwadrant astronomiczny ścienny

d4177-kwadrant_scienny_w.jpg
24768-kwadrant_scienny_www.jpg
a1e26-kwadrant_scienny_www2.jpg

Astronomia

Kwadrant astronomiczny ścienny

Kwadrant to jeden z najstarszych instrumentów używanych w badaniach astronomicznych. Znany był jeszcze w starożytnej Grecji, a używano go do XVII wieku. Służył do wyznaczania położenia gwiazd. Ma on kształt ćwiartki okręgu z naniesioną podziałką kątową, po której przesuwał się przeziernik.

Prosty, mały kwadrant używany był w nawigacji morskiej. Wyparty później przez sekstant.

Szczególną odmianą przyrządu jest kwadrant ścienny – zamontowany na zorientowanej na lokalny południk ścianie. Służył do mierzenia wysokości słońca nad horyzontem. Przy jego pomocy można było wyznaczyć szerokość geograficzną miejsca obserwacji.

Najstarszym przyrządem tego typu był kwadrant zbudowany przez Ptolemeusza w Aleksandrii w II wieku n.e.

Najbliższy naszym czasom jest kwadrant ścienny zbudowany w Królewskim Obserwatorium Astronomicznym w Greenwich w Londynie, który odegrał ważną rolę w historii astronomii i nawigacji – znany ze względu na swoją lokalizację na południku 0.

Prezentowany w Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego obiekt jest jednym z najstarszych instrumentów jednoznacznie związanych z Obserwatorium Astronomicznym na Wieży Matematycznej, który został tam zamontowany na krótko po wyznaczeniu linii południkowej przez Longinusa Antona Jungnitza w 1791 roku. Uzupełnieniem instrumentu jest specjalna ściana, zorientowana równolegle do meridiany, wzniesiona z ciosów piaskowcowych, na której wyznaczono przedłużenie linii horyzontu, malując niebo i ziemię.


 

Zobacz również: