Zegary słoneczne

„La Gnomonique pratique ou l’Art de tracer les cadrans solaires”

Dom Bédos de Celles, Paris 1774

Drugie wydanie klasycznej monografii poświęconej gnomonice praktycznej, autorstwa wielebnego François Lamathe Bédos de Celles de Salelles, znanego jako Bédos de Celles (1709-1779).
Książka, w oryginalnej oprawie z epoki, zawiera 37 z 38 rozkładanych plansz oraz mapę Francji.

François Lamathe Bédos de Celles de Salelles, znany jako Dom Bédos de Celles był francuskim zakonnikiem benedyktyńskim, ale również uczonym, matematykiem i geodetą, twórcą instrumentów gnomoniki i sławnym budowniczym organów rurowych. W 1758 roku został korespondentem Królewskiej Akademii Nauk w Paryżu a rok później członkiem Francuskiej Akademii Nauk w Bordeaux.
W 1760 roku wydał pod patronatem Jean-Paul Grandjean de Fouchy, sekretarza Akademii Nauk i autorytetu w dziedzinie gnomoniki i zegarów słonecznych, dzieło La Gnomonique pratique ou l’Art de tracer les cadrans solaires, które stało się wkrótce jedną z ważniejszych francuskich historycznych pozycji poświęconych gnomonice.
Opisowi zegara równikowego bez kompasu Josepha Meuranda (Nr katalogowy 043A) poświęcony jest rozdział X, części V, drugiej edycji La gnomonique pratique z 1774 roku. Na stronach 356-364 de Celles opisuje nowatorski zegar, podaje sposób jego działania a na planszy 38 przedstawia szczegółowe rysunki całości i części składowych oraz w przypisie, dla zainteresowanych czytelników, wskazuje jego autora - Messier Meraunda oraz lokalizację jego warsztatu.
Bedos de Celles uważał ten typ zegara za najbardziej precyzyjny, a jednocześnie prosty do wykonania.

Materiał, technika:
papier, książka oprawna w skórę

Literatura:
B.de Celles, La gnomonique pratique, wydanie II, Paryż, 1774, str. 356-364, plansza 38
H. Higton, Sundials at Greenwich: A Catalogue of the Sundials, Nocturnals, and Horary Quadrants in the National Maritime Museum, Oxford University Press, 2002
R. S., M. K. Webster, Database of Instrument Makers Signatures, Adler Planetarium, 2007