Zegary słoneczne

Zegar równikowy, przenośny

Alexander Adie, Edynburg, ok. 1830 r.

Podstawa zegara mosiężna, pozłacana o średnicy 8,9 cm, z trzema wypustkami zaopatrzonymi w śruby poziomujące, dwoma libellami oraz puszką kompasową.
Do podstawy zamocowane posrebrzane, składane ramię ze skalą szerokości geograficznej opisanej w zakresie od 0° do 90° z dokładnością do 1°.
Również do podstawy zamocowana na zawiasie tarcza zegarowa o średnicy 9,1 cm, wykonana z posrebrzanego mosiądzu. Po obwodzie podwójna podziałka czasowa – ze skalą zewnętrzną przeznaczona dla szerokości geograficznych na południe od równia oraz główną, dla północnych szerokości. Pełne godziny opisane cyframi rzymskimi w zakresie: IIII-XII-VIII, dokładność podziałki 5 minut. Na tarczy sygnatura: ADIE EDINBURGH oraz legenda odczytu skali czasowej: The Smallest Letters & Figures To Be Used In South Latitudes.
Do tarczy zamocowany na obrotowej osi gnomon, mosiężny, pozłacany, w przekroju kwadratowy. Pod tarczą umieszczona blaszka blokująca oś przy prostopadłym ustawieniu gnomonu.
W puszce kompasowej dno posrebrzane, z głównymi i pośrednimi kierunkami opisanymi akronimami nazw angielskich. Po obwodzie podziałka azymutalna, opisana w czterech kwadrantach od 0°-90° z dokładnością do 1°. Stalowa igła kompasowa o dekoracyjnej mosiężnej głowicy, zaopatrzona w blokadę położenia.

Ciekawy, miniaturowy zegar równikowy, dzięki podwójnej skali czasowej, nadający się do zastosowania we wszystkich szerokościach geograficznych obu półkul.
Twórcą zegara jest Alexander James Adie (1775 – 1858), szkocki twórca instrumentów naukowych, między innymi medycznych, optycznych i meteorologicznych. Adie posiadał tytuł optyka króla Williama IV i królowej Wiktorii a dostarczał swoje instrumenty takim uczonym jak: Josephowi Hookerowi, Karolowi Darwinowi oraz Davidowi Brewsterowi. Firma Alexandra Adie dostarczała również zegary słoneczne przeznaczone do latarni morskich zarządzanych przez Northern Lighthouse Board.

Materiał, technika:
mosiądz pozłacany, mosiądz posrebrzany, grawerowany, szkło, stalowa igła kompasowa

Literatura:
Former RSE Fellows 1783-2002, Royal Society of Edinburgh (dostęp 31.03.2010)
http://www.artwis.com/articles/the-sympiesometer-designed-by-alexander-adie-an-unusually-short-barometer-without-mercury/
J. Wilson, Biographical Index of British Sundial Makers from the Seventh century to 1920, BSS Monograph No. 2, BSS, 2007