Multimedialna BAZA DANYCH

Kolekcje Uniwersyteckie > Zegary słoneczne > Zegar poziomy magnetyczny, dla rejonów zwrotnikowych

Zegary słoneczne

Zegar poziomy magnetyczny, dla rejonów zwrotnikowych

Augustine Pizzala, Londyn, lata 1847-1853

Przenośny zegar horyzontalny magnetyczny wmontowany w mahoniową podstawę, która razem z zamontowanym na zawiasach wiekiem w formie ściętego ostrosłupa tworzy pudełko o wymiarach 5,2 x 5,2 x 3 cm.
Okrągły zegar przykryty szklaną kopułka w obudowie mosiężnego pierścienia.
Wewnątrz tekturowa, obrotowa tarcza zegarowa, z mosiężnym gnomonem o kącie nachylenia ok. 15°. Po obwodzie tarczy oznaczone kierunki geograficzne, z angielskimi akronimami nazw kierunków głównych i pośrednich. Podziałka czasowa opisana z dokładnością do 15 minut, oznaczenia godzin cyframi rzymskimi w zakresie: VI-XII-VI. W środku tarczy umieszczona sygnatura autora: PIZZALA OPTICIAN19 Hatton Garden LONDON. W narożniku obudowy zegara znajduje się przycisk blokujący pozycję tarczy zegara/kompasu na czas podróży.
Po wewnętrznej stronie wieka znajduje się sferyczna wnęka, z papierową wklejką równania czasu, pozwalającego przeliczać miejscowy prawdziwy czas słoneczny na czas średni. Tabelę podzielono na 12 miesięcy, wskazując dni każdego miesiąca dla których korekta równia czasu, czyli różnicy wskazań zegara słonecznego względem zegara mechanicznego, wynosi pełną liczbę minut. Przy każdym miesiącu opisano czy zegar mechaniczny śpieszy się względem słonecznego (Fast) czy też spóźnia (Slow). W środku zapisano instrukcję korzystania z tabeli: Fast means that the clock should be faster then the Dial, Slow slower.

Rzadki, angielski, przenośny zegar magnetyczny wykonany dla podzwrotnikowych szerokości geograficznych, prawdopodobnie z przeznaczeniem na Indii Zachodnich.
Zegary magnetyczne, w których tarcza zegarowa zintegrowana jest z zamocowana doń od spodu igłą kompasową, były szczególnie popularne w krajach anglosaskich, gdzie używano ich aż do początku XX wieku. Ostatnim przykładem tego typu zegara będącego w codziennym użyciu był niemiecki bakelitowy Rüter Uhr z 1946 roku.

Prezentowany zegar został wykonany około roku 1845 przez londyńskiego mistrza, Augustina Pizzala, działającego w latach 1837-1853, przedstawiciela rodziny wytwórców instrumentów naukowych.

Materiał, technika:
mahoń, papier, szkło, mosiądz

Literatura:
G. Clifton, Directory of British Scientific Instrument Makers, NMM & Zwemmer, 1995
J. Wilson, Biographical Index of British Sundial Makers from the Seventh century to 1920, BSS Monograph No. 2, BSS, 2007
R.S., M.K. Webster, Database of Instrument Makers Signatures, Adler Planetarium, 2007

Zobacz również: